NIEUWS

NIEUWS

door Nicole Verbeek 01 feb., 2024
Wij groeien en zijn daarom op zoek naar een enthousiaste en commerciële diëtist, voedingscoach of lifestylecoach die in de omgeving woont van Uden. Wat ga je bij ons doen? Als coach begeleid je zelfstandig cliënten bij het behalen en behouden van hun streefgewicht volgens het concept van Body Slim. Dit doe je door middel van een koolhydraatarm en eiwitrijk dieet. Een belangrijk aspect van deze functie is dat je, onder andere d.m.v. persoonlijke coaching, een goede relatie met onze cliënten opbouwt. Aantal uren. De functie bestaat in eerste instantie uit circa 8 uur per week verdeeld over dinsdagavond en een ander dagdeel naar zelf in te delen, maar dit is nu vrijdagochtend. Naar verwachting zullen deze uren snel uitgebreid gaan worden. Welke competenties heb je bij ons nodig? Een afgeronde opleiding Voeding en Diëtetiek of gewichtsconsulente/voedingscoach is een pre. Sterke affiniteit met afvallen en koolhydraatarme voeding. Flexibel inzetbaar, bereid om buiten kantooruren te werken. Commercieel, zelfstandig, enthousiast en klantgericht. Goede sociale vaardigheden. Wij leiden jou intern op, dus opleiding is niet verplicht. Jouw enthousiasme om klanten te helpen en te motiveren is het belangrijkst! Word jij enthousiast van deze vacature? En ben jij de commerciële en vlotte coach waar wij naar op zoek zijn? Stuur dan gauw je CV, voorzien van foto en begeleidende brief naar Nicole Verbeek. Soort dienstverband: Fulltime, Onbepaalde tijd, ZZP Parttime uren: minimaal 8 per week Verwachte startdatum: 3-1-2022 Uurloon: € 15,00 - € 17,50 afhankelijk van ervaring
door Jacques Stoop 20 dec., 2021
Duik je in de winter het liefst onder een dekentje met een grote mok warme chocolademelk? Dat snappen we, maar wij dagen je uit om tóch de deur uit te gaan en een frisse neus te halen. Dit zijn zeven redenen waarom wandelen in de kou hartstikke gezond is. 1. Goed voor je hart en bloedvaten Als je in de winter een lange tijd achter elkaar zit, kun je het behoorlijk koud krijgen. Je herkent het gevoel vast wel van die ijskoude handen en voeten. Door een wandeling te maken, gaat je hartslag omhoog en gaat je bloed stromen. Dit zorgt ervoor dat je lichaamstemperatuur stijgt en die kou in je voeten als sneeuw voor de zon zal verdwijnen. 2. Goed voor de lijn We hoeven je natuurlijk niet te vertellen dat wandelen goed is tegen overgewicht. Wist je dat een uur stevig doorlopen bij gemiddeld 5 kilometer per uur kan zorgen voor de verbranding van maar liefst 240 kilocalorieën? Door dagelijks een wandeling van een uur te maken, kun je wel twaalf kilo per jaar kwijtraken. Daarbij kun je de kans op obesitas met 50 procent verlagen door dagelijks een uur te bewegen. 3. Goed voor je spieren en botten Ook in de winter schijnt de zon. Dit zijn de momenten waarop je het beste naar buiten kunt gaan. Zonlicht is namelijk een belangrijke bron van vitamine D . Deze vitamine helpt bij het versterken van je botten. Daarbij maakt wandelen de spieren en botten sterker, waardoor de kans op osteoporose of botontkalking verlaagd kan worden. 4. Goed tegen Alzheimer Wandelen is niet alleen goed voor je fysieke toestand, maar ook voor je mentale. Uit onderzoek blijkt dat regelmatig wandelen het risico op dementie en Alzheimer op latere leeftijd kan verminderen. 5. Goed tegen diabetes Een dagelijkse wandeling verkleint de kans op diabetes type 2 . Door elke dag 3500 stappen te zetten, kun je het risico op diabetes verlagen met maar liefst 29 procent. Ook als je al diabetes hebt, is wandelen heel goed voor het lichaam. Die conclusie werd getrokken door onderzoekers van het Radboudumc . 6. Goed voor de nachtrust Wandelen heeft een zeer positief effect op de nachtrust. Zo werkt de spijsvertering beter door beweging, waardoor je darmen ’s nachts rustiger zijn. Door vijf dagen per week een half uur stevig door te stappen, kunnen slechte slapers zo’n drie kwartier tot een uur extra slaap per nacht krijgen, schrijven Catelijne Elzes en Deborah Freriks in het boek Van dit boek ga je beter slapen (en je wordt er knapper van) . 7. Goed voor je humeur De kans op somberheid en depressie is tijdens de donkere dagen groter. Voldoende dag- en zonlicht zijn zeer essentieel om dit tegen te gaan. Daarom is het belangrijk om overdag een wandeling te maken, bijvoorbeeld tijdens de lunchpauze. Zo kan 30 minuten wandelen per dag de symptomen van depressie al met 36 procent verminderen. Let wel: met een eenmalige wandeling zullen deze voordelen weinig effectief zijn. Pas wanneer je regelmatig gaat wandelen, bijvoorbeeld wanneer je vijf dagen per week een half uurtje gaat lopen, zul je de positieve effecten merken. Je kunt er vandaag nog mee beginnen!
door Jacques Stoop 20 dec., 2021
Frituren maakt eten extra vet en je krijgt er nare frituurluchtjes van in huis. Met de airfryer frituur je ook, maar dan met hete lucht! Het resultaat: minder vet in je eten en je ruikt er niks van. Wat is nu het verschil tussen een airfryer en frituurpan? De frituurpan werkt met hete olie die het voedsel dichtschroeit en waarbij het voedsel ook aardig wat vet absorbeert. Door de hete olie krijgt het buitenste laagje een krokant korstje. Waar de frituurpan dus vet nodig heeft voor het gewenste resultaat, doet de airfryer dit geheel door de circulatie van hete lucht. Je hoeft geen vet toe te voegen, hooguit een heel klein beetje voor de smaak. Door de combinatie van heteluchtstroom en temperatuur, wordt het voedsel in de airfryer knapperig van buiten en gaar van binnen. Is friet uit de airfryer gezonder? Als je friet uit de frituurpan vergelijkt met friet uit de airfryer, dan is het verschil in vetpercentage heel groot. Friet uit de airfryer bevat tot 90 procent minder vet dan friet uit de gewone frituur. Nou is vet niet per se ongezond, maar frituurvet staat niet bekend om zijn gezondheidsvoordelen. Nee, liever halen we vet uit gezonde producten, zoals: avocado, vette vis en noten. Tip: gebruik ovenfriet. Ovenfriet is speciaal gemaakt om te bakken in de hete lucht en wordt krokanter dan gewone friet. De laatste tijd hoor je ook veel over de kankerverwekkende stof acrylamide die in friet ontstaat tijdens het frituren. Omdat deze stof zich vormt door hoge verhitting van de combinatie van bepaalde eiwitten en zetmeel die in de aardappel zitten, ontstaat dit ook bij bereiden in de airfryer. Het gehalte aan acrylamide beperk je door friet niet te bruin te bakken. Dit geldt voor friet uit de friteuse en ook voor friet uit de airfryer. Groentes bereiden in de airfryer Je kunt veel meer met de airfryer dan alleen patat bakken. Ook groentes kun je bereiden in de airfryer! Omdat je hierbij nauwelijks vet gebruikt is dit een gezonde en lekkere manier van groenten bereiden. Voor eventuele zwarte randjes die ontstaan hoef je ook niet bang te zijn, bij groenten zijn die niet schadelijk. Je kunt een variatie aan groentes in de airfryer doen, bijvoorbeeld ui, paprika en peultjes. Snijd de ui en paprika in kleine stukjes en halveer de peultjes. Dompel ze dan 5 minuten in water zodat de groentes helemaal onder staan. Het water wordt nu geabsorbeerd en hierdoor verbranden de groentes niet en behouden ze hun mooie kleur en lekkere bite. Maar je kunt ook plakken aubergine grillen of groentespiesjes (met courgette, paprika en champignons) roosteren. Laat de satéprikkers in dat geval van tevoren even weken in water. Wat kun je nog meer met de airfryer? Met een airfryer kun je grillen, bakken, poffen, frituren en roosteren. Wat dacht je van een omelet, een bananenbrood of een combinatiegerecht van kip met aardappeltjes? Het kan allemaal! Voor sommige gerechten zoals een omelet of bananenbrood heb je wel extra accessoires nodig zoals een bakvorm of een springvorm die in de airfryer past. Oliebollen uit de airfryer? Met het oog op de komende jaarwisseling is het misschien wel leuk om oliebollen te bereiden in de airfryer. Ook wat minder vet, want de oliebol kan in de airfryer geen vet opnemen. Je hebt hiervoor oliebollenbeslag nodig en slechts één eetlepel olie. Per keer kun je 4 oliebollen in de airfryer doen met de lepel olie. Je bakt ze in 10 minuten gaar en krokant. Uiteraard kun je ook kant-en-klare oliebollen kopen bij de oliebollenkraam en deze even opwarmen in de airfryer, maar die oliebollen zijn natuurlijk wel gewoon in vet bereid.
door Nicole Verbeek 08 sep., 2021
Qua calorieën doet zo’n sushi-maaltijd dan niet onder voor een pizza of een maaltijd van de snackbar! Ga liever uit van 6 tot 8 sushi per persoon.
door Jacques Stoop 15 jun., 2021
Ben jij die vlotte, enthousiaste man of vrouw die van sport, voeding en lifestyle houdt? Dan zijn wij op zoek naar jou! Wij gaan werken met EMS (Elektrisch spierstimulatie) en zoeken een spontane instructeur/coach die onze klanten informeert, inschrijft en begeleid. Opleiding in sport en voeding is een pre, geen vereiste. Het belangrijkste is dat jij onze klanten ondersteunt en motiveert! Omdat we nog in de opstart fase zitten is het lastig aan te geven welke en hoeveel uren het per week betreft. Wij verwachten dat hier snel duidelijkheid in komt en ook dat jij hierin mee kan groeien. Tevens ben je inzetbaar om onze cliënten te begeleiden en te adviseren met ons afslankprogramma van PowerSlim. Dit is een leuke baan voor iemand die naast een studie nog een bijbaan zoekt of voor iemand die nog wat extra uurtjes wil werken in een gezellige afslankstudio. Je wordt intern opgeleid. Parttime uren: 4-12 uur per week Locatie: Praktijk Dommelen Soort dienstverband: Parttime, Mogelijk vast, Freelance/ZZP Salaris: Vanaf €10,00 per uur Zie jij jezelf in deze functie? Solliciteer dan snel en mail je CV en motivatie naar nicole@body-slim.nl
PowerSlim startpakket
door Nicole Verbeek 11 feb., 2021
Tips van PowerSlimmers die onlangs van start zijn gegaan! Deze willen we graag me jou delen: Margot: “Als je iets heel erg lekker vindt, kijk dan of je kunt experimenteren met een PowerSlimproof versie.” Goed idee Margot! Jezelf verwennen met iets lekkers zorgt ervoor dat je het ook kunt blijven volhouden. Maak bijvoorbeeld eens een lekker pizza van een wrap met tomatenpuree, champignons en kipreepjes. Liliane: “Je hebt hele leuke gratis wandelapps, bijvoorbeeld RouteYou, Komoot of Route.nl. Download deze en loop gewoon elke dag 10.000 stappen! Niet zuchten maar gewoon doen. En het leukst is om elke keer een andere route te zoeken. Ik kies routes uit binnen een straal van 20 minuten rijden vanaf mijn huis. Dat kan ook 20 minuten fietsen zijn. Je staat verbaasd hoeveel nieuwe dingen je in je eigen omgeving kunt ontdekken!” Wat een leuke tip Liliane, we hebben ze meteen ook op onze eigen telefoon gedownload! ;) Ellen: “Probeer veel verschillende producten uit, en zorg ervoor dat je altijd een PowerSlim product bij de hand hebt zodat je niet in de verleiding komt iets anders te nemen. Nee zeggen is veel makkelijker dan toch één koekje of één glaasje wijn.” Aukje: “Wil je iets lekkerders drinken dan simpel water? Doe dan een kaneelstokje en steranijs in je water, geeft een heerlijk smaakje!” Ingrid: “Maak het jezelf makkelijk. Wen eraan om iedere week een weekmenu te maken. Op de dag dat je je nieuwe PowerSlim producten hebt gehaald maak je 7 dagdoosjes. Elke dag pak je je dagdoosjes en je hoeft niet na te denken wat je gaat eten.” Goed bezig Ingrid! Iets met ‘een goede voorbereiding is het halve werk' ;) Tryntsje: “Wees niet te streng voor jezelf, maar blijf vooral genieten! Ga lekker wandelen en bewegen. Dit geeft ook een goed gevoel en energie om door te gaan!” Anita: “Ken je meer PowerSlimmers? Maak dan samen een groepsapp aan. Ik en mijn vriendin hebben zelfs onze wandelapp samen. Kunnen we elkaars vorderingen en moeilijke momenten zien. Stimuleert enorm!” Goed idee Anita! Voor degenen die zelf niemand kennen die ook met een gezonde levensstijl bezig is, vraag je coach dan eens. Wellicht kent zij nog wel andere PowerSlimmers die het ook leuk vinden om samen te gaan wandelen of een groepsapp te maken om ideeën uit te wisselen. Of misschien heeft jou coach al wel een eigen Facebook groep met PowerSlimmers! Mischa: “Zoek op de website van PowerSlim allerlei recepten uit die je lekker denkt te vinden en print deze uit. Bewaar ze in een map en pak die erbij wanneer je je dag- of weekmenu gaat samenstellen. Zo ga je niet fantaseren over waar je "zin" in hebt op dat moment. Ik kijk naar wat ik in huis heb, stel een dagmenu samen voor een paar dagen met deze ingrediënten en kies uit deze recepten wat ik eet. Dat werkt voor mij heel prettig!” Kristel: “Maak als je start een foto van jezelf, het liefst eentje waar je goed je lijf en vormen kunt zien en herhaal dit daarna iedere maand of 2 weken. Hoe confronterend het ook is/kan zijn, het helpt je uiteindelijk echt beseffen dat je goed bezig bent. En als je de verschillen gaat zien doet dat zo goed!” Helemaal mee eens, we horen het wel eens vaker dat PowerSlimmers achteraf spijt hebben dat ze dit niet hebben gedaan. Het vormt niet alleen bewijs aan jezelf wat je hebt weten te bereiken, het is ook reminder om je gezonde levensstijl vol te blijven houden! Marion: “Wees lief voor jezelf, de eerste stap heb je al gezet door met PowerSlim te starten. Focus niet op je streefgewicht, dat komt vanzelf. Maar wees trots op iedere stap, ook al is het maar een gewichtsverlies van 100 gram!” Geertje: “Verwen jezelf met andere dingen dan met eten! Ik koop luxe verse thee of maak soms thee met gember, een kaneelstokje en anijs. Ik geef mezelf soms ook een schoonheidsavondje of goodiebox cadeau.” Heleen: “Pak een glazen pot en stop voor elke 100g die je afvalt één mooi steentje in de pot. Je zult zien hoe snel de pot zich vult als je je goed aan het PowerSlim programma houdt. Het motiveerde mij enorm, omdat het heel visueel is. Ik ben uiteindelijk 15 kg afgevallen, dus moet je voorstellen hoeveel steentjes dat waren! Succes!” Heel leuk Heleen, soms helpt het visualiseren van je voortgang inderdaad om te beseffen hoe goed je bezig bent! Plus de motivatie om het vast te houden. Adinda: “Blijf in jezelf geloven! Je kunt het.” Zeker weten, heb vertrouwen in jezelf en je kunt veel meer bereiken dan je denkt! Anita: “Beloof jezelf dat je nooit meer uit een pakje of potje eet. Meng zelf je kruiden, salades en sausjes. Even veel werk in het begin maar nu weet ik niet beter.” Zeker weten! In ons kookboek ‘Koolhydraatarm genieten’ vind je allerlei lekkere ideeën voor zelfgemaakte kruidenmixen, sausjes en dressings. Met een beetje magere kwark, mayonaise en paprikapoeder zet je bijvoorbeeld al een lekkere cocktailsaus op tafel! Marja: “Eet wat je lekker vindt. Er zijn genoeg lekkere koolhydraatarme recepten en producten. Zo is het geen kwestie van volhouden, maar van anders eten.” Jacqueline: “Plan de eerste 3 dagen weinig tot niks in je agenda. Doordat je bepaalde dingen uit je menu gaat schrappen, moet je lichaam even wennen. Hierdoor kun je even misselijk of flauw worden. Dan is het fijn om even lekker op de bank te kruipen.” Anne-Marie: “Ga er voor en gun het jezelf. Wees eerlijk naar jezelf en je coach. En beloon jezelf af en toe, niet met eten maar met iets leuks!”
door Nicole Verbeek 11 feb., 2021
Val je er ook echt van af? Is het beter? Dat is de vraag die wij vaak in de praktijk horen. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: koolhydraatarm brood bevat niet per se minder calorieën. Er zitten weliswaar minder koolhydraten in dan in gewoon brood, maar meer eiwitten en vet. Per saldo levert koolhydraatarm brood ongeveer evenveel calorieën als gewoon brood. Wel geldt dat eiwitten en vet meer verzadigend werken dan koolhydraten. Bovendien bevat koolhydraatarm brood vaak meer vezels. Daardoor zou je minder snel honger krijgen na het eten van koolhydraatarm brood, al is dat nog niet aangetoond door onderzoek. 30 procent minder koolhydraten In een gewone volkoren of meergranen boterham zit gemiddeld 13 gram koolhydraten. Een koolhydraatarme boterham bevat minimaal 30 procent minder, zo tussen 5 en 10 gram koolhydraten. De koolhydraten uit gewoon brood zijn meestal afkomstig van tarwemeel, de basis van gewoon brood. In koolhydraatarm brood is een deel van het tarwemeel vervangen door sojameel en soms ook bonenmeel. Hierin zitten minder koolhydraten dan in tarwemeel, maar wel meer eiwitten. Meer gezonde vetten en vezels Lijnzaad en zonnebloempitten worden vaak aan koolhydraatarm brood toegevoegd. Hierdoor is het vetgehalte wat hoger dan van gewoon brood. Maar dat is niet ongezond, want het betreft vooral de goede onverzadigde vetten. Ook vezelrijke ingrediënten als tarwezemelen of haverzemelen worden nog wel eens toegevoegd. Het vezelgehalte van koolhydraatarm brood is daardoor meestal een stuk hoger dan dat van gewoon brood. Andere smaak én prijs De smaak van koolhydraatarm brood wijkt af van die van gewoon brood en ook de structuur van het brood is anders dan je gewend bent. Nog een verschil: de prijs. Koolhydraatarm brood is stukken duurder dan gewoon brood. Vaak kun je voor de prijs van een half koolhydraatarm brood een heel gewoon brood kopen. Term koolhydraatarm verboden Zie je op een verpakking staan 'koolhydraatarm brood'? Dan is de fabrikant eigenlijk in overtreding. In de warenwet (de regels waaraan voedingsmiddelen moeten voldoen) is de term koolhydraatarm brood helemaal niet toegestaan. Hoe mag een brood met ten minste 30 procent minder koolhydraten dan wel genoemd worden? Wel toegestaan zijn: brood met minder koolhydraten of brood met een verlaagd koolhydraatgehalte. Aanrader? Is koolhydraatarm brood een aanrader? Wat voedingswaarde betreft is het dus niet gezonder of ongezonder dan gewoon brood. Koolhydraten zijn een normaal onderdeel van onze voeding, maar wie veel brood, rijst, pasta en aardappelen eet, krijgt er relatief veel van binnen. Minderen met koolhydraten kan slim zijn voor wie wil afvallen of diabetes heeft. Als je dan toch brood wilt blijven eten, dan biedt koolhydraatarm brood uitkomst. Brood overslaan bij lunch of ontbijt Maar je kunt natuurlijk ook minderen met brood. Nederland is een van de weinige, zo niet het enige land, waar twee broodmaaltijden per dag gangbaar zijn. Dat gaat vaak ten koste van de variatie in onze voeding. Gooi het eens over een andere boeg en eet bijvoorbeeld een salade of soep bij de lunch. Of eet granola, noten en vers fruit met yoghurt als ontbijt. Zo verlaag je ook het koolhydraatgehalte van je voeding. En je krijgt meteen wat extra groente, fruit of noten binnen. Koolhydraatbronnen Van de totale hoeveelheid koolhydraten die we binnenkrijgen, komt gemiddeld: 36 procent uit brood, pasta, rijst en graanproducten. 19 procent uit suiker, snoep, koek en gebak. 13 procent uit dranken. 10 procent uit zuivel. 8 procent uit aardappelen. 7 procent uit fruit. 7 procent uit overige voedingsmiddelen.
door Nicole Verbeek 21 jan., 2021
Van fruit word je dik, roept 'men' regelmatig. Maar waarom krijgen we dan al jaren lang het advies om twee stuks fruit per dag te eten? Geen zorgen, dat advies geldt nog steeds. Het Vitamine Informatie Bureau legt uit hoe het zit en geeft een top-10 van de fruitsoorten met de meeste én de minste calorieën. Fruit bevat vruchtensuikers (fructose). Deze suikers leveren calorieën, net als suiker uit de suikerpot. In een appel en sinaasappel zit gemiddeld 50-60 kcal, net zoveel als in een speculaasje. Een kiwi bevat maar 30 kcal. Wanneer je twee stuks fruit op een dag eet, krijg je hiermee gemiddeld rond de 100 kcal binnen. Dit is totaal nog altijd veel minder dan een broodje hamburger of een candybar van bijna 300 kcal. En bovendien een stuk gezonder! Alle kleuren van de regenboog Het advies om twee stuks fruit per dag te eten, is er niet voor niets. In elke soort fruit zitten namelijk vitamines, mineralen en vezels. Iedere soort heeft zijn eigen unieke samenstelling van verschillende voedingsstoffen. Daarom wordt ook vaak gezegd: eet alle kleuren van de regenboog. Vitamines in fruit De bekendste vitamine in fruit is ongetwijfeld vitamine C. Fruit levert ongeveer 30 procent van de vitamine C die je dagelijks nodig hebt. Vitamine C is een belangrijke vitamine die onder andere zorgt voor een goede weerstand. Naast vitamine C zitten er nog andere vitamines in fruit, zoals vitamine A en foliumzuur (vitamine B11). In mango, mandarijn, abrikozen en passievrucht zit bijvoorbeeld een redelijke hoeveelheid vitamine A. Aardbeien en sinaasappels bevatten relatief juist veel foliumzuur. Naast vitamines bevat fruit mineralen als magnesium en kalium. Kalium draagt onder andere bij aan het reguleren van de bloeddruk. Verder zorgen de vezels in fruit voor een vol gevoel en een goede darmwerking. Top-10 fruit minste kcal (per portie) Citroen (8 kcal) Passievrucht (20 kcal) Abrikozen (20 kcal) Lychee (20 kcal) Aardbei (25 kcal) Mandarijn (25 kcal) Grapefruit (25 kcal) Bessen (25 kcal) Nectarine (30 kcal) Kiwi (30 kcal) Top-10 fruit met meeste kcal (per portie) Avocado (170 kcal) Mango (105 kcal) Ananas (100 kcal) Kersen (105 kcal) Banaan (90 kcal) Druiven (80 kcal) Peer (60 kcal) Appel (60 kcal) Sinaasappel (55 kcal) Watermeloen (55 kcal) Bron(nen): Vitamine Informatie Bureau
door Jacques Stoop 14 jan., 2021
Wil je graag afvallen en van start gaan met gezonder eten en meer bewegen? Heel goed! Maar ga ook eens na welke medicijnen je allemaal slikt. Want sommige medicijnen kunnen zorgen voor gewichtstoename, of maken het erg moeilijk om af te vallen. In dit artikel staat een overzicht. Zit jouw medicijn erbij? Overleg dan eerst met je arts.
door Jacques Stoop 06 jan., 2021
De lever heeft het druk met het afbreken van medicijnen, vet en alcohol. Leverarts Sandra Coenen vertelt waar je op moet letten, interessant stuk wat ik graag met jullie wil delen! Een drukbezette chemische fabriek, daar kun je de anderhalve kilo lever in je buik nog het best mee vergelijken. Voedingsstoffen worden er omgezet in bouwstoffen, het bloed wordt gefilterd, en giftige stoffen (ook medicijnen en alcohol) worden afgevoerd. Een goed werkende lever is cruciaal voor een goede gezondheid. In Nederland hebben zo’n 250.000 mensen een leverziekte, blijkt uit cijfers van de Leverpatiënten Vereniging. Wanneer je lever beschadigd is, merk je daar in eerste instantie niet veel van. Ontdekking in een vroeg stadium is vaak een kwestie van toeval, bijvoorbeeld doordat onderzoek naar iets anders wordt gedaan. Sandra Coenen, leverarts in het Erasmus MC in Rotterdam: “Als er in een vroeg stadium al klachten zijn, dan zijn ze meestal nog wat algemeen. Je hebt last van misselijkheid of bent moe. Is de ziekte vergevorderd dan ontstaat vaak geelzucht, vocht in de buik, verwardheid of sufheid.” Buikvet Een van de bedreigers van de lever is buikvet. “Ik denk dat overgewicht alcohol gaat verdringen als meest voorkomende oorzaak van leverschade”, zegt Sandra Coenen. “We drinken minder alcohol, maar eten nog altijd te veel en ongezond. Bij overgewicht ontstaat buikvet. Dat vet kan in de lever gaan zitten. Door die vervetting kan de lever zijn werk niet meer goed doen, terwijl het verteren van vetten juist een belangrijke taak is van het orgaan, naast het verwerken van medicijnen.” Als je op tijd iets doet aan de oorzaken, hoéft leververvetting niet te leiden tot schade. Dat wil zeggen: afvallen als je te zwaa r bent, stoppen met drinken, een hoge bloeddruk voorkomen en de voorgeschreven dosis medicijnen niet overschrijden. “De lever heeft gelukkig een groot zelfherstellend vermogen”, aldus Coenen. “Zelfs wanneer een deel van de lever al is afgestorven, kan dat gewoon weer aangroeien.” Heel opmerkelijk: zwarte koffie heeft een goede invloed, óók wanneer iemand al leverschade heeft. Coenen: “Dit is inmiddels uit verschillende onderzoeken gebleken. Leverschade vergroot de kans op leverkanker. Vier koppen koffie per dag drinken beschermt hier juist tegen.” Pak je leververvetting niet aan, dan veranderen beschadigde levercellen uiteindelijk in littekenweefsel, legt ze uit. “Er is dan sprake van leverfibrose. Littekenweefsel sterft op den duur af, waardoor de lever verschrompelt. Dan heb je cirrose, wat weer kan leiden tot leverfalen. Dit is niet te herstellen. Een levertransplantatie is dan de enige optie.” Alcohol De lever ziet alcohol als gif: het moet zo snel mogelijk het lichaam uit, zelfs nog vóór andere stoffen. Bij welke hoeveelheid alcohol kun je een leverprobleem verwachten? Sandra Coenen: “Wat een veilige ‘dosis’ is, is heel moeilijk te zeggen. We weten ook nog niet wat slechter is voor de lever: elke dag een beetje alcohol drinken of eens in de week een grote hoeveelheid. Wat wel is aangetoond, is dat de kans op vroegtijdig overlijden verhoogd is wanneer je als vrouw meer dan 14 glazen per week drinkt en als man meer dan 21. In Europa sterft 6,5 procent van de mensen door alcohol.” Geneesmiddelen Ook veelgebruikte geneesmiddelen zoals pijnstillers kunnen de lever van slag brengen. Een bekend voorbeeld is paracetamol. Dit middel werd jarenlang bestempeld als een onschuldige pijnstiller, totdat gevallen van leverschade bekend werden. Sandra Coenen: “Zolang je je aan de voorschriften houdt, treden weinig bijwerkingen op. Dat betekent maximaal twee pillen van 500 milligram tegelijk, en maximaal 3000 milligram op een dag. Bij chronisch gebruik is de maximale dosering 2500 milligram per dag.” Dat een hoge dosis paracetamol bij de ene persoon tot leverschade leidt en bij de ander niet, heeft verschillende oorzaken. Kruidenmiddelen Een ander gevaar voor de lever is het gebruik van kruidenmedicijnen. Het komt niet vaak voor, maar áls het misgaat, gaat het goed mis. In haar eigen ziekenhuis ziet Sandra Coenen steeds vaker patiënten bij wie de lever ermee gestopt is na het gebruik van een plantaardig voedingssupplement. “In 2018 hadden we een patiënt die leverfalen had ontwikkeld door een natuurlijk middel tegen overgangsklachten. Zij had zich aan de aanbevolen dosis gehouden. De enige oplossing was een levertransplantatie. Ook hebben we een patiënt behandeld die overmatig aloë vera-gel slikte en leverfalen kreeg.” Dit soort oorzaken zijn geen dagelijkse kost, aldus Coenen, maar ze wil ermee aangeven dat supplementen niet per se onschadelijk zijn. “We moeten niet wegpoetsen dat middelen op plantaardige basis negatieve effecten kunnen hebben. De gevolgen van het gebruik van supplementen zijn in Nederland niet bekend, maar in de Verenigde Staten wordt 20 procent van de leverschade in verband gebracht met voedingssupplementen. In 2004 was dit nog maar 7 procent.” Kunnen we het beste maar stoppen met kruidenmiddelen om onze lever gezond te houden? Coenen: “Ik ben zelf niet voor of tegen. Maar het motto ‘baat het niet, schaadt het niet’, gaat wat mij betreft niet op. Ook ogenschijnlijk onschuldige supplementen kunnen weken tot maanden na inname nog leiden tot leverschade. Hoe dat precies werkt, is onbekend. Maar dát er een verband kan zijn, daarvan zijn artsen wel overtuigd.” Hepatitis-virussen Leverschade kan ook ontstaan als gevolg van besmetting met een hepatitis-virus (A, B, C, D of E). Een op de tweehonderd Nederlanders is drager van zo’n hepatitisvirus, maar lang niet iedereen krijgt klachten. Sinds een paar jaar bestaan er betere geneesmiddelen tegen hepatitis C. Deze vorm van hepatitis wordt overgedragen via bloedcontact, bijvoorbeeld door besmette injectienaalden of bloedtransfusies. Geschat wordt dat 28.000 mensen in Nederland dit virus bij zich dragen. Behandeling is volgens Coenen altijd verstandig, om daarmee levercirrose en leverkanker te voorkomen. De nieuwe middelen tegen hepatitis C geven meer kans op genezing dan de oude. Ook hebben ze minder bijwerkingen. Coenen: “Als iemand met hepatitis C nog geen levercirrose heeft, is er met de nieuwe medicijnen bijna 100 procent kans op herstel. Heeft iemand wel al levercirrose, dan is die kans zo’n 80 tot 90 procent.” Hepatitis B is een andere vorm die ernstige leverontsteking kan veroorzaken. Genezende medicijnen zijn hiervoor nog niet ontwikkeld. Tot nu toe is het alleen mogelijk het ziekteproces te vertragen. Type A en E gaan meestal vanzelf over en hepatitis D komt in Nederland niet voor. DNA En dan is er nog de invloed van het DNA, ons erfelijk materiaal. Zoals gezegd is de lever het orgaan dat medicijnen opruimt uit je lichaam. Dat gebeurt met behulp van verschillende typen leverenzymen die de geneesmiddelen in ‘stukjes’ knippen (en daardoor afbreken). Het bijzondere is: van een bepaald type heeft de ene mens snelwerkende enzymen, de ander heeft traag werkende enzymen, en weer een ander heeft enzymen die nauwelijks vooruit te branden zijn. Dit staat geheel los van of je een gezonde lever hebt of niet. Het is een kwestie van genetische aanleg en is terug te vinden in je DNA. Hoe een patiënt op een geneesmiddel reageert, hangt af van de activiteit van deze enzymen in de lever. Werkt een bepaald type enzym snel, dan is een medicijn in no time afgebroken. Sandra Coenen: “Je hebt dan misschien wel een dubbele dosis nodig om het medicijn goed te laten werken.” Heb je ‘slome’ enzymen, dan kun je een hele dag toe op een half tabletje. “Het afbreken van het geneesmiddel gaat dan heel langzaam, waardoor het middel erg effectief is. Maar het kan dan ook veel bijwerkingen geven”, aldus Coenen. Om dit soort problemen bij medicijngebruik voor te zijn, maken apothekers steeds vaker een DNA-profiel van patiënten. Een beetje wangslijm of bloed is genoeg om de genen in beeld te krijgen die belangrijk zijn voor het bepalen van de juiste medicijndosis. “Zo’n DNA-profiel wordt bijvoorbeeld gemaakt bij chemotherapieën die misselijkheid als neveneffect hebben”, zegt Coenen. “Werkt bij een patiënt het leverenzym dat de chemo afbreekt langzaam, dan kies je een lagere dosis. Ook bij medicijnen voor psychiatrische ziekten kan informatie over het DNA nuttig zijn. Bijvoorbeeld als er een onverklaarbare bijwerking is. Of als een middel helemaal niets doet.” Van tachtig medicijnen is bekend welke dosis geschikt is voor mensen met DNA-afwijkingen. Naar andere geneesmiddelen die beter werken bij een dosis ‘op maat’ is een groot Europees onderzoek gaande. Volgens sommige artsen en apothekers heeft over niet al te lange tijd elke Nederlander een ‘farmaco-genetisch paspoort’ ofwel DNA-pasje op zak. Maar DNA is niet het enige om rekening mee te houden bij het bepalen van een medicijndosis, zeggen artsen. Ook gewicht, leefstijl, het gebruik van andere medicatie en zelfs afkomst hebben invloed op de werking. Hoe dan ook – we gaan er de komende tijd meer over horen. Bron(nen): Plus Magazine
Meer nieuws
Share by: